De kaart van Madaba by Onbekende Artiest - Midden 6e eeuw - Deel van een 16 meter groot mozaiek De kaart van Madaba by Onbekende Artiest - Midden 6e eeuw - Deel van een 16 meter groot mozaiek

De kaart van Madaba

Mozaïek • Deel van een 16 meter groot mozaiek
  • Onbekende Artiest Onbekende Artiest Midden 6e eeuw

Antieke mozaïeken zijn vaak indrukwekkend vanwege hun gedetailleerdheid. Hier gaat het om een 6e eeuwse landkaart. Het bedekt 16 meter van de vloer van de Sint George kerk in Madaba (Jordanië). 

Deze kaart geeft de laat-antieke stand van de geografische wetenschap weer in het Midden-Oosten, vanuit een specifiek religieus standpunt. Inderdaad, het mozaïek toont het bijbelse land van Egypte tot Libanon.

We ontwaren heel wat namen van steden, geschreven in het Grieks, maar ook van rivieren, bergen en volksstammen. Het kan worden  gezien als wegenkaart, maar ook als bedevaart kaart.

In de afbeelding van vandaag staat het meest centrale deel van de kaart: de heilige stad Jeruzalem. Het perspectief klopt niet, maar de kaart biedt voldoende herkenbare architectonische details. De zuilengang en de gebouwen verwijzen naar toentertijd bestaande plekken, zoals de Nieuwe Kerk van de Theotokos, gebouwd onder de Byzantijnse keizer Justinianus In 543. Al deze informatie stelt ons in staat de ouderdom van de kaart vast te stellen.

Een mozaïek is een kunstwerk dat wordt gemaakt van kleine stukjes steen of glas. Men gebruikt natuurlijke kleuren om 3D-effecten en reliëf te suggereren. Tussen de 3e en de 6e eeuw werden mozaïeken vervaardigd in kerken en huizen in het hele Middellandse Zeegebied. Zij konden verschillende patronen hebben: christelijk, animistisch, geometrisch of naturalistisch. Madaba  had een eigen beroemd mozaïek-atelier en we herkennen de stijl van de Madaba-School op verschillende plaatsen in die regio.

-Coraline Meric

P.S. Als je net als wij van mozaïek houdt, kijk dan eens hier naar dit fragment van een mozaïekvloer met een afbeelding van Ktisis.