Onbekende Artiest
Nadir Sjah Afshar was een genadeloze krijgsheer van Centraal-Turkse afkomst en één van de machtigste Perzische sjahs. Hij stond bekend om zijn militaire vaardigheid en werd een tweede Alexander genoemd. Zijn vernietigende aanval op Delhi in 1739 was een keerpunt voor het toch al in macht afnemende Mogolrijk. Nadir Sjah's overwinnig op de Mogols maakte duidelijk dat het tijdperk van de legendarische afstammelingen van Timoer Lenk en Dzjengis Khan voorbij was. Nadir Sjah keerde terug naar Iran met het grootste deel van de keizerlijke schatkist, met inbegrip van het symbool van de eeuwigdurende macht van de Mogols: de pauwentroon.
Gaandeweg werd Nadir Sjah tiranniek en meedogenloos. Opstanden in Perzië werden genadeloos neergeslagen. De symptomen van geestesziekte die hij vertoonde joegen zijn eigen stamleden en ambtenaren angst aan. Ze vonden dat het te gevaarlijk werd om hem verder te laten regeren. Op 20 juni 1747 stormden de commandanten van Nadir Sjah diens slaapkamer in om hun leider te vermoorden. Ook al hadden ze hem in zijn slaap verrast, toch slaagde Nadir Sjah erin om twee van zijn belagers te doden alvorens hij zelf omgebracht werd. Na de dood van de sjah gleed Perzië weg in een staat van anarchie. Paleizen werden geplunderd en de pauwentroon raakte voorgoed verloren.
Het interessante aan dit schilderij is dat het een eeuw na de nederlaag van Delhi gemaakt werd, aan het hof van Bahadur Sjah II, de laatste Mogolkeizer. Het wordt weergegeven in typische Mogolstijl, met de lichamen in driekwartsaanzicht en de gezichten volledig in profiel. De rijkelijk versierde shamiana en de kledij van de aanwezige vrouwen zijn in Mogolstijl, terwijl de sjah herkend kan worden door zijn typische tulband. Het schilderij diende waarschijnlijk om aan te tonen dat het Mogolrijk, ondanks de overwinning van Nadir Sjah in 1739, na 100 jaar nog steeds stand hield. In werkelijkheid zijn noch de macht, noch de schatkist van het Mogolrijk ooit hersteld van de aanval in 1739.
- Maya Tola
PS De iconische pauwentroon, de Takht-i-taus, was de grootste verzameling kostbare edelstenen uit de 17e eeuw. Lees hier meer over dit voortreffelijke artefact!