Bananenplant en levensfases van een bullseye-mot by Pieter Sluyter after Maria Sibylla Merian - 1705 Bananenplant en levensfases van een bullseye-mot by Pieter Sluyter after Maria Sibylla Merian - 1705

Bananenplant en levensfases van een bullseye-mot

tegenafdruk (2e gravure) op koperplaat, tekening ingekleurd met waterverf en gouache •
  • Pieter Sluyter after Maria Sibylla Merian - 1675? - 1713 after Pieter Sluyter after Maria Sibylla Merian 1705

In de 17de eeuw waren er maar weinigen die de kans kregen om van een banaan te proeven. Maria Sybilla Merian beschreef de kenmerken ervan door associatie: "... hij wordt gegeten zoals een appel en heeft ook een aangenaam aroma, hij kan zowel rauw als bereid gegeten worden, hij heeft een dikke schil zoals een citroen ...". In haar illustratie toont zij een enorm bloemstelsel dat mannelijke bloemen, oranje-rode schutbladeren en ontluikende,vrouwelijke bloemen draagt. Onderaan hangt het rijpe fruit.

Maria Sybilla Merian (1647-1717) en haar dochter Dorothea Maria Graff reisden in 1699 naar Suriname om daar insecten te gaan bestuderen en hun verschijningsvormen te documenteren. Alhoewel het de bedoeling was dat hun zelfgefinancierde expeditie 5 jaar zou duren, keerde Merian in 1701 terug naar Amsterdam en begon haar veldschetsen voor te bereiden voor afdruk; drie koperplaatgraveerders maakten de platen. Dankzij haar contacten onder Hollandse natuuronderzoekers kon zij 12 intekenaars bereid vinden de uitgave van een luxueuze, met de hand ingekleurde uitgave van het werk te financieren. Merians observaties van levende insecten stelden haar in staat hun voorkomen in verschillende ontwikkelingsfases en hun interactie met andere dieren te beschrijven. Metamorphosis insectorum Surinamensium is niet enkel een exclusief entomologisch werk; Merian en Graff bestudeerden en registreerden ook de jungleflora, spinachtigen, amfibieën, reptielen en kleine vogels uit de Amazone.

In de doorlopende expo 'Planten en dieren. Natuurhistorische atlassen in het tijdperk van Linnaeus' in het Museum of King Jan III's Palace te Wilanów heb je een unieke kans om vier exemplaren van Metamorphosis insectorum Surinamensium te bewonderen.

Maria Sybilla Merain is één van de vrouwelijke kunstenaars in ons Women Artists Notebook. Je kan het hier terug vinden!

P.S.: En hier kom je meer te weten over de kunst van de botanische illustratie.