Sint-Michaël vecht tegen de draak

Albrecht Dürer tilde het medium van de houtsnede naar een niveau van verfijning dat voorheen alleen te zien was in de gravure. Gravures hadden al drie decennia eerder hun toppunt van verfijning bereikt. In deze opmerkelijke houtsnede maakt Dürer vakkundig gebruik van dikker en dunner wordende lijnen om onderscheid te maken tussen licht en schaduw, waardoor een gevoel van diepte ontstaat. 

Deze houtsnede maakt deel uit van 15 taferelen uit Dürers Apocalyps-reeks. "Toen brak er oorlog uit in de hemel. Michaël en zijn engelen voerden oorlog tegen de draak, ook de draak en zijn engelen voerden oorlog.  Maar zij waren niet sterk genoeg, en hun plaats werd in de hemel niet meer gevonden."  In het verhaal dat in het bijbelboek Openbaring van Johannes wordt beschreven, vindt er een eindtijdelijke strijd plaats tussen hemel en hel, en tussen het goede en het kwade. Als leider van Gods hemelse strijdkrachten voert de aartsengel Michaël het bevel over de engelen in hun strijd tegen het kwaad, in dit kunstwerk gesymboliseerd  door een zevenkoppige draak waarvan elke kop een van de zeven hoofdzonden voorstelt. Dürer legt deze epische confrontatie op het moment vast dat de heilige Michaël zijn speer in een van de drakenkoppen steekt. St.-Michaël is omringd door nog drie engelen, die klaar staan voor de strijd. Onder het hemelse slagveld strekt zich een vredig landschap uit met bergen en in de verte een schilderachtig stadje, waarvan de rust wordt benadrukt door een kerk met een hoge torenspits. Dürer signeert dit tafereel met zijn iconisch "AD"-monogram in het midden onderaan de pagina, zoals in al zijn grafisch werk.

PS In onze DailyArt-shop kun je een hoogwaardige reproductie  vinden met een andere epische voorstelling van hemel en hel; het origineel werd in dezelfde tijd gemaakt als deze houtsnede van Dürer, maar ziet er heel anders uit!

PPS Heb je al gehoord van het magische vierkant? Albrecht Dürer nam deze figuur op in zijn gravure Melancholia I. Maak kennis met dit raadselachtige symbool! Kijk voor meer kunst van Dürer in de onderstaande artikelen.