Stara Kobieta ("Brzydka Księżna")

Stara Kobieta jest prawdopodbnie jedną z piękniejszych brzydkich obrazów kiedykolwiek powstałych! Przepraszam za ten oksymoron, ale chociaż wizja tej damy jest dość trudna do ścierpienia, sam obraz jest przykładem malarstwa olejnego sztuki północnego Renesansu. Metsys namalował swój niezwykły obiekt w pełni prawdziwie, przedstawiając tę starą damę ubraną zgodnie z modą czasów jej młodości, trzymjącą romantycznie w dłoni pączek różany. Może być to oczywiście satyra, jak niewłaściwie zachowuje się dama w tym wieku, ale na szczęście nie jest to obraz realnej postaci: nie ma wątpliwości, że Metsys w którymś momencie swej artystycznej kariery musiał widzieć i zapamiętać kogoś o takim wyglądzie (teraz już wiadomo, że osoba ta cierpiałą na chorobę Pageta i deformuje ona kości), jednakowoż nie mamy wiedzy o artystokratce pasującej dokładnie do tego obrazu, zatem wydaje się raczej, że narysował on kogoś cierpiącego na tą przypadłość, a następnie ubrał ją w sposób szczególny.

Persona, którą wykreował jest zarówno zabawna, jak i smutna. Oto stanowczo nieporządana, podstarzała kobieta prezentująca się jak ktoś szukający miłości, a patrząc na jej staroświecki strój, zniekształcone członki i pomarszczoną skórę trudno nie uśmiechnąć się z ironią. Szczerze powiedziawszy - kto chciałby iść z nią na randkę! Z drugiej strony, czy naprawdę mamy ochotę śmiać się z niej bez własnych uprzedzeń? Nagle zdajemy sobie sprawę, że artysta być może celowo spowodował ten dyskomfort, po to, aby ukazać nam, że sami też nie jesteśmy pozbawieni brzydoty.

Ona naprawdę musiała być jedną z bardziej pechowych kobiet jakie kiedykolwiek żyły: nie tylko jest bowiem dotknięta poważną chorobą, która jest szalenie rzadką przypadłością, ale także dotyka ona niezwykle rzadko osoby, a zwłaszcza kobiety, poniżej 50 roku życia. Znając te fakty, nowoczesny widz powinien wg mnie zachować więcej współczucia dla Księżnej, jednak umysł renesansowy był mniej wyrozumiały. Zastanawiam się zatem czy Metsys kiedykolwiek wyobrażał sobie, że będzie ona oceniana inaczej niż przez pryzmat okrucieństwa i szyderstwa.

- Sarah