Rembrandt van Rijn
O tak, popatrzcie tylko, kogo tu dzisiaj dla was mamy! Mamy ogromną przyjemność ogłosić dzisiaj naszą współpracę z haskim Domem Maurycego. To dzięki tej wspaniałej instytucji przez najbliższe cztery niedziele będziemy prezentować arcydzieła z ich kolekcji - jak nasz dzisiejszy obraz! :)) Ten wpis jest dla nas szczególnie ważny, ponieważ dzisiejszy dzień to urodziny Rembrandta! Jeśli udałoby się wam dzisiaj zawitać do Mauritshuis, muzeum przywita was darmowym ciastem dla odwiedzających i dodatkowymi możliwościami zwiedzania z przewodnikiem :) A jeśli mielibyście ochotę podzielić się naszym dzisiejszym wpisem ze swoimi znajomymi poprzez social media, nie zapomnijcie dodać #rembrandt :]
Lekcja anatomii doktora Tulpa, obraz stworzony w 1632 r., to jeden z najwspanialszych portretów w dorobku Rembrandta (1606–1669). Był to jego pierwszy grupowy portret i niezwykła możliwość zademonstrowania jego umiejętności jako portrecisty. Obraz powstał na zlecenie amsterdamskiego cechu chirurgów i doktora Mikołaja Tulpa, praelectora anatomiae (wykładowcy anatomii), któremu co jakiś czas pozwalano na sekcję zwłok straconych przestępców. Lekcje trwały kilka dni i miały miejsce zimą, kiedy zwłoki wolniej ulegały rozkładowi. Co kilka lat zlecano wybranemu malarzowi udokumentowanie takiej właśnie lekcji anatomii w formie portretu grupowego.
W porównaniu do wcześniejszych grupowych portretów tego typu, gdzie chirurdzy byli dość sztywno stojącymi modelami, kompozycja Rembrandta jest niezwykle dynamiczna i przełomowa. To pierwszy obraz, na którym praelector rzeczywiście dokonuje sekcji zwłok. Ciało ułożone jest na obrazie pod kątem, a otwarta książka na temat anatomii leży u jego stóp. Rembrandt nie przedstawia chirurgów jako statycznych rzędów, ale ustawia ich w kształt piramidy. Główny bohater, doktor Tulp, zajmuje należne mu honorowe miejsce - w swym czarnym kapeluszem o szerokim rondzie, Tulp dominuje w prawej części portretu. Nieprzypadkowo w centrum kompozycji obrazu spotyka się trio dłoni - dłoń trupa i para rąk doktora Tulpa; jego prawica dokonuje cięcia, a lewica wzniesiona jest w geście. Rembrandt musiał więc zdawać sobie sprawę, że i jego wolność artystyczna ma tutaj pewne granice.
Jeden z przedstawionych mężczyzn nie zapłacił za namalowanie jego portretu: zmarły, Aris Kindt. Ten notoryczny złodziej zawisł na amsterdamskiej szubienicy 31 stycznia 1632 r. i tego samego dnia jego zwłoki zostały przekazane cechowi chirurgów.