Rudowłosa by Teodor Axentowicz - 1899 - 56 x 45,5 cm Rudowłosa by Teodor Axentowicz - 1899 - 56 x 45,5 cm

Rudowłosa

pastel na papierze • 56 x 45,5 cm
  • Teodor Axentowicz - May 13, 1859 - August 26, 1938 Teodor Axentowicz 1899

W epoce fin de siècle'u wzrosła popularność kobiecych portretów. Metoda przedstawiania modelek była zdeterminowana nastrojem, swobodą i miarą ich emancypacji. Ponadto w sztuce tej doby wiodły prym określone, żeńskie wzory: kobieta wytworna, matrona i femme fatale.

Jednym z malarzy pięknych pań był Teodor Axentowicz, który wierzył, że tylko one warte są uwieczniania na obrazach. Jego dorobek zdominowały portrety salonowe, dedykowane atrakcyjnym, eleganckim i zamożnym damom. Każda z tych piękności nosiła stylową odzież, futra, ekstrawaganckie kapelusze i wyrafinowaną biżuterię. Domniemywano się, że ulubioną modelką Axentowicza, była pewna Rudowłosa. Jej twarz pojawiała się, między innymi, na plakatach reklamujących kolejne wystawy Towarzystwa Artystów Polskich "Sztuka".

Kim była ta piękność? Najprawdopodobniej była to Ata (Ama) Zakrzewska. Wraz z siostrą wspominana przez polskiego poetę Tadeusz Boya-Żeleńskiego w eseju Z dogmatem. Cytuje tam werset zapisany na wachlarzu jednej z sióstr: "Nata jest śliczna, śliczna jest też Ama, lecz najśliczniejsza ze wszystkich ich Mama". Werset ten powtarzany był w Krakowie w nieco zmienionej wersji: "Biedna Ama, biedna Nata, lecz najbiedniejszy jest tata". Urocza Ama, jeszcze raz cytując za Żeleńskim, to malowana przez Axentowicza Anna Teresa Zakrzewska, która w 1903 roku wyszła za mąż za włoskiego arystokratę z Sycylii - Alessandro Tascę (1874-1943). Dzięki swoim socjalistycznym poglądom był znany jako "czerwony książę". Był wujkiem znanego pisarza Giuseppe Tomasi di Lampedusa, autora Lamparta. Niewiele wiemy o losach Naty. Ze wzmianek Boya-Żeleńskiego wynika, że wyszła za mąż za rosyjskiego księcia. 

Dzisiejszy rysunek pastelami prezentujemy dzięki Narodowemu Muzeum w Krakowie :)

Do zobaczenia jutro!

P.S. Inną, istotną dla historii sztuki rudowłosą była Elizabeth Siddal. Odkryj jej portret, który Dante Gabriel Rossetti zatytułował Beata Beatrix!