Η εμμονή της μνήμης

Ο Σαλβαδόρ Νταλί περιέγραφε συχνά τους πίνακές του ως "ζωγραφισμένες με το χέρι ονειρικές φωτογραφίες". Βασίστηκε για αυτό το παραθαλάσσιο τοπίο στα βράχια της περιοχής της καταγωγής του, της Καταλονίας, στην Ισπανία. Τα μυρμήγκια και τα ρολόγια που λιώνουν είναι αναγνωρίσιμες εικόνες που ο Νταλί τοποθέτησε σε ένα άγνωστο πλαίσιο ή απέδωσε με έναν άγνωστο τρόπο. Το μεγάλο κεντρικό πλάσμα που αποτελείται από μια παραμορφωμένη μύτη και ένα παραμορφωμένο μάτι προέρχεται από τη φαντασία του Νταλί, αν και συχνά έχει ερμηνευτεί ως αυτοπροσωπογραφία. Οι μακριές βλεφαρίδες του μοιάζουν με έντομο- αυτό που μπορεί να είναι ή να μην είναι γλώσσα ξεχειλίζει από τη μύτη του, όπως ένα χοντρό σαλιγκάρι από το κέλυφος του. Εδώ το θέμα είναι ο χρόνος, από τα ρολόγια που λιώνουν μέχρι τη φθορά που υπονοείται από τα συγκεντρωμένα μυρμήγκια. Τελειοποιώντας αυτό που αποκαλούσε "τα συνήθη παραλυτικά τεχνάσματα της οφθαλμαπάτης", ο Νταλί ζωγράφισε αυτό το έργο με "την πιο ιμπεριαλιστική μανία ακρίβειας", αλλά μόνο, όπως έλεγε, "για να συστηματοποιήσει τη σύγχυση και να βοηθήσει έτσι στην πλήρη απαξίωση του κόσμου της πραγματικότητας". Υπάρχει, ωστόσο, ένα νεύμα προς την πραγματικότητα: οι μακρινοί χρυσαφένιοι βράχοι είναι εκείνοι των ακτών της Καταλονίας, της πατρίδας του Νταλί.