Πάρκο κοντά στο Λου

Για τις επόμενες τέσσερις εβδομάδες τις Κυριακές θα σας παρουσιάζουμε τις συλλογές από το Κέντρο του Πάουλ Κλέε. Καλή διασκέδαση! :) Ελπίζουμε η σημερινή περιγραφή να μη σας φανεί πολύ μεγάλη!

Ο πίνακας Πάρκο κοντά στο Λου ζωντανεύει εξαιτίας της έντονης αντίθεσης ανάμεσα στις μαύρες γραμμές που συμβολίζουν τα δέντρα, τα κλαδιά και τα μονοπάτια ενός πάρκου και τις χρωματιστές ζώνες που τις παριβάλλουν σαν πολύχρωμες φυλλωσιές. Φαίνεται πως κάποιο συγκεκριμένο τοπίο ενέπνευσε τον Πάουλ Κλέε να ζωγραφίσει αυτόν τον πίνακα. Η σύζυγος του Κλέε, η Λίλη, ταξίδεψε αρκετές φορές στα τέλη της δεκαετίας του 1930 στη Λουκέρνη για λόγους υγείας, όπου πέρασε αρκετό χρόνο σε σανατόριο. Ο Πάουλ Κλέε την επισκεπτόταν εκεί, όταν και η δική του φυσική κατάσταση τού το επέτρεπε, και έκαναν βόλτες μαζί στο πάρκο γύρω από το σανατόριο. 

Στον πίνακα συνδυάζονται δύο διαφορετικοί χρωματικοί τόνοι: μια παλέτα από πράσινες και καφέ αποχρώσεις, οι οποίες καταλήγουν σε ένα έντονο, φωτεινό πορτοκαλί και μια πιο διακριτική ανάμιξη πράσινου με λευκό και γκρι, και κυρίως μπλε αποχρώσεις. Υπάρχει ακόμα και κόκκινο, το οποίο δείχνει αρκετά πιο ψυχρό, γιατί έχει αναμιχθεί με λευκό. Ο συνδυασμός των λευκών χρωμάτων από τη μια πλευρά και των πιο ψυχρών από την άλλη κάνει σαφές το αποτέλεσμα των διακριτών χώρων. Καθώς οι θερμοί χρωματικοί τόνοι φαίνεται να κινούνται προς τα μπρος, τα πιο ψυχρά χρώματα αποτραβιούνται και φαίνονται σαν ναι είναι καλυμμένα με ένα πέπλο και κάπως απόμακρα. 

Επίσης, στη φύση, τα αντικείμενα που βρίσκονται πιο μακριά, πάντα μοιάζουν πιο φωτεινά και πιο γαλάζια απ' αυτά που βρίσκονται κοντά. Συνδυάζοντάς τα, το αποτέλεσμα στο χώρο των δύο χρωματικών τόνων δημιουργεί ένα ζωηρό παιχνίδι ανάμεσα σε χρώματα που υπερισχύουν και που υποχωρούν, το οποίο ενισχύεται από τη διαφορά ανάμεσα στους μεμονωμένους τόνους και από την κίνησή τους προς τα εμπρός ή προς τα πίσω. Οι θερμοί κόκκινοι και κίτρινοι τόνοι δημιουργούν το κέλυφος, το χρώμα που καλύπτει ένα γύρο τα μαύρα σύμβολα των λουλουδιών, των θάμνων και των μονοπατιών. Εξαίρεση αποτελούν οι λιλά-γκρι περιοχές, οι οποίες κυκλώνουν κάποια από τα μεμονωμένα, μικρότερα σύμβολα. Τα μαύρα σημάδια με τα λευκά περιγράμματα, που περιβάλλονται από τα θερμότερα χρώματα, χαρακτηρίζουν όλα όσα συνθέτουν ένα πάρκο. 

Την ίδια στιγμή οι περιοχές του φόντου ανάμεσα στα σύμβολα και στα εναπομείναντα πολύχρωμα κελύφη είναι τόσο απλές και έντονες ως προς τη μορφή τους, που εξέχουν ως ξεχωριστές μορφές καθαυτές. Τα χρώματα σ' αυτές τις περιοχές αλλάζουν καθώς είναι πιο έντονα σε αντίθεση με τις γειτονικές θερμές περιοχές ή συνδέονται μεταξύ τους με μιά σχετική φωτεινότητα. Κατ' αυτόν τον τρόπο και το φόντο αποκτά μια διαρκή αλλαγή, μια μορφή κινούμενη στο χώρο, ακριβώς όπως ένα πάρκο αποτελείται από θάμνους, δέντρα και λιβάδια, αλλά και μονοπάτια ανάμεσά τους. Αυτή τη διάδραση θερμών και ψυχρών χρωμάτων, που δίνει την εντύπωση τέτοιων χωροταξικά διαφορετικών και απομακρυσμένων επιπέδων, μάλλον ο Πάουλ Κλέε την εντόπισε αρχικά κατά την περιοδο της θητείας του στην αεροπορική βάση του Schleissheim.

Σύμφωνα με το σύστημα τότε, τα χρώματα του καμουφλάζ των αεροπλάνων και των τρένων, που μετέφεραν αγαθά, ήταν απαραίτητο να εμποδίζουν τον εχθρό να εντοπίζει εύκολα την ακριβή θέση ενός αντικειμένου, έως ότου αυτό να μην μπορεί πλέον να προσδιοριστεί στο χώρο. Κατ' αυτόν τον τρόπο κάποια συγκεκριμένα χρώματα αναμιγνύονταν με το χρώμα του περίγυρου και η συνολική οπτική μορφή του αεροπλάνου χανόταν. Τα μαύρα δέντρα με τα λευκά περιγράμματα, τα κλαδιά και τα μονοπάτια θυμίζουν τους Σιδερένιους Σταυρούς, που ζωγράφιζαν με έντονο μαύρο και λευκές άκρες πάνω στα φτερά του αεροπλάνου, ώστε να προκαλούν φόβο και τρόμο στον εχθρό. Μάλιστα, στον Κλέε είχε ανατεθεί κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας στο Schleissheim να ζωγραφίζει γράμματα και σύμβολα πάνω στα αεροσκάφη που ήταν ήδη καλυμμένα με καμουφλάζ