Άγαλμα της θεάς Ιρχέβμπου ή της πριγκίπισσας Εντελέγιο

Ώρα για την δεύτερη ημέρα του πειράματος μας. Πριν διαβάσεις παρακάτω, αν δεν το έχεις κάνει ήδη, παρακαλώ πήγαινε πίσω στο χθεσινό αφιέρωμα! Το σημερινό άγαλμα συνδυάζεται με το χθεσινό. :)

Πόσο διαφορετικά μπορεί να αντιμετωπισθούν τα αντικείμενα; Το χθεσινό πούτο (putto, μικρός άγγελος στην αναγεννησιακή τέχνη) του Ντονατέλλο και το αγαλματίδιο της θεάς ή πριγκίπισσας από το Μπενίν φανερώνουν την άνιση μεταχείριση δύο αριστουργημάτων.

Η φιγούρα της γυμνής γυναίκας που στέκεται σε μια ορθογώνια βάση διακοσμημένη μ'ένα τόξο κ'ένα βέλος είναι πιθανώς η Ιρχέβμπου (Irhevbu), η αγαπημένη σύζυγος του Άκε, του θεού της τοξοβολίας. Κάποιοι επίσης λένε πως η φιγούρα είναι η πριγκίπισσα Εντελέγιο (Edeleyo) που σκοτώθηκε από ένα δηλητηριασμένο βέλος. Αυτό το έργο είναι μοναδικό ανάμεσα στα έργα από το βασίλειο του Μπενίν, σήμερα μέρος τη Νιγηρίας. Όπως και το πούτο, φτιάχτηκε κατά τη διάρκεια μιας περιόδου καινοτομίας που ξεκίνησε στις αρχές του 16ου αιώνα όταν οι καλλιτέχνες στο βασίλειο του Μπενίν τελειοποίησαν την τέχνη της χύτευσης γλυπτών από λιωμένο μέταλλο.

Ο ειδικός που δημιούργησε αυτή την φιγούρα την δείχνει σε κίνηση, το αριστερό της χέρι έρχεται από χαμηλά και απλώνεται προς τον θεατή. Σε αντίθεση με τον πούτο του Ντονατέλλο, ο καλλιτέχνης επέλεξε να δώσει έμφαση στο πως είναι γειωμένη: κοιτάζει μπροστά, τα δυνατά πέλματα και ελαφρώς λυγισμένα πόδια της υποστηρίζουν τον λείο, ισχυρό κορμό της και τα χέρια της. Αντί να υπονοήσει περιστροφή, ο δεξιοτέχνης επέλεξε να τονίσει την φυσική της ομορφιά και τα πλούσια στολίδια της. Η απαλότητα και η βαθιά λάμψη του δερματός της έρχονται σε αντίθεση με τις μικρές λεπτομέρειες των μαλλιών της και των κοσμημάτων που την στολίζουν.

Το έργο κατασκευάστηκε από κράμα χαλκού. Η σημασία του πούτο και της φιγούρας της Ιρχέβμπου ή Εντελέγιο αντικατοπτρίζεται στο υλικό τους, μπρούντζος ή κράμα χαλκού. Η χύτευση μετάλλου - η οποία τεχνικά είναι αρκετά δύσκολη - είναι εξ ορισμού ακριβή και τονίζει την θέση του μαικήνα αλλά και τη σημασία του έργου.

Παρά την αναμφισβήτητη σημασία τους στα αρχικά τους πλαίσια, τα δύο αντικείμενα ερμηνεύθηκαν αρκετά διαφορετικά όταν ενσωματώθηκαν στις συλλογές του μουσείου του Βερολίνου. Σε αντίθεση με το πούτο, το οποίο θεωρήθηκε αριστούργημα, τα έργα από το Μπενίν θεωρήθηκαν πρωτόγονα. Η διαφορά ανάμεσα στα δυο αντικείμενα τονίστηκε από τα ιδρύματα τα όποια κράτησαν και παρουσίασαν το κάθε έργο. Το άγαλμα από το Μπενίν θεωρήθηκε εθνολογικό δείγμα και υποβιβάστηκε σε μία συνωστισμένη εκθεσιακή βιτρίνα. Η έκθεση Πέρα από τη Σύγκριση: Τέχνη από την Αφρική στo μουσείο Μπόντε (Bode-Museum) θίγει, μεταξύ άλλων, αυτό το ζήτημα.