Γιάκομπ Κούμαν
Μια πολύ σημαντική έκθεση λαμβάνει τώρα χώρα στο Ρεικσμουζέουμ στο Άμστερνταμ με τίτλο Δουλεία, δέκα αληθινές ιστορίες. Σ'αυτήν την έκθεση, το μουσείο επικεντρώνεται για πρώτη φορά στη δουλεία κατά την Ολλανδική αποικιακή περίοδο. Αυτή η εποχή (διαρκείας 250 ετών) είναι αναπόσπαστο μέρος της ιστορίας της Ολλανδίας. Ήταν μια εποχή όπου οι άνθρωποι είχαν υποβιβαστεί σε ιδιοκτησία, σε αντικείμενα στους λογαριασμούς. Η έκθεση αφηγείται δέκα αληθινές ιστορίες ανθρώπων που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο συσχετίζονταν με την δουλεία.
Σήμερα θέλουμε να σου πούμε για τον Σουραπάτι.
Ένα τεράστιο οικογενειακό πορτραίτο του 17ου αιώνα στο Ρεικσμουζέουμ περιλαμβάνει ένα νεαρό άνδρα με μαύρα σγουρά μαλλιά που πέφτουν απαλά στους ώμους του. Φορά μια βράκα με πιέτες ως το γόνατο, ένα ανάλαφρο πουκάμισο και ένα ανοιχτό σακάκι. Ακουμπά μια σημαία στον δεξί του ώμο. Τα πόδια του δεν είναι ορατά, αλλά μάλλον δεν φορά παπούτσια, όπως και η γυναίκα δίπλα του. Εκείνη, του ρίχνει μια πονηρή ματιά καθώς παίρνει ένα φρούτο απο το καλάθι της. Η ματιά του απομακρύνεται από τον θεατή. Δεν είναι η πρώτη μορφή που ξεχωρίζει στον πίνακα· ως υπηρέτης υπό καθεστώς δουλείας, στέκεται στην σκιά μιας πολυτελώς ντυμένης οικογένειας. Ωστόσο, αυτό το αγόρι δεν είναι ο οποιοσδήποτε. Είναι πιθανότατα ο Σουραπάτι, εθνικός ήρωας της Ινδονησίας, γνωστός για τους αγώνες του κατά των Ολλανδών τον 17ο αιώνα. Το όνομά του ενέπνευσε μερικούς για τις σπουδαιότερες πράξεις και άλλους τους γέμισε φόβο.
Ο Σουραπάτι ήταν ένας Μπαλινέζος δούλος στην υπηρεσία ενός Ολλανδού στην Μπατάβια και αργότερα κατάφερε να ξεφύγει από την δουλεία. Έγινε ο αρχηγός μιας ομάδας από φυγάδες από το Μπαλί και αρχικά πολεμούσε για την Ολλανδική Εταιρία Ανατολικών Ινδιών αλλά μετέπειτα ενάντιά της. Τελικά έγινε ο άρχοντας μιας περιοχής της δυτικής Γιάβα, όπου πέθανε λόγω πληγών που απέκτησε κατά μια μάχη με τη Ολλανδική Εταιρία Ανατολικών Ινδιών.
Ο Γιάκομπ Κούμαν ζωγράφισε το ομαδικό πορτραίτο του υψηλόβαθμου εμπόρου Πίτερ Κνολ, της συζύγου του, Κορνέλια φαν Νάιενρόντε, και των δυο θυγατέρων τους Καταρίνα και Χέστερ, στην Μπατάβια το 1665. Ο Σουραπάτι πρέπει να ήταν ένας από τους πολλούς δούλους στην υπηρεσία του Κνολ, αλλά το γεγονός πως είναι σ'αυτόν τον πίνακα λέει κάτι για την εξέχουσα θέση του στο σπιτικό τους. Επιπλέον, κουβαλά την σημαία του Κνολ, έργο αποκλειστικό για τους πιο σημαντικούς υπηρέτες. Σύμφωνα με γιαβανέζικα γραπτά, ο Σουραπάτι ήταν γιος ενός άρχοντα που κατέληξε στα χέρια ενός Ολλανδού, που τον πήρε στην Μπατάβια, όπου έμενε ως δούλος στο σπίτι του. (Αυτή την περίοδο η δουλεία λείπει από το μπαμπάντ της δυτικής Γιάβα). Αργότερα, η κορή του Ολλανδού ερωτεύτηκε τον Σουραπάτι και σύμφωνα με τα περισσότερα γραπτά της εποχής είχαν σχέση· μόνο σύμφωνα με το Μπαλαμπάνγκαν μπαμπάντ αυτός την αρνήθηκε. Τελικά έφυγε από την Μπατάβια, δραπετεύοντας. σύμφωνα με κάποιους, και απλά με την δική του ελέυθερη βούληση σύμφωνα με άλλους.
Μοιραζόμαστε την σημερινή ιστορία χάρη στο Ρέικσμουζεουμ.
ΥΓ. Λευκά πρόσωπα έχουν κυριαρχήσει στη δυτική τέχνη για χιλιετίες, ενώ οι έγχρωμοι άνθρωποι έχουν υποεκπροσωπηθεί και διαστρεβλωθεί ευρέως. Υπήρχαν, ωστόσο, κάποιες εξαιρέσεις. Διάβασε εδώ για την υπέροχη προσωπογραφία του Αφρικανού βασιλιά Κάσπαρ.