مسجد مروارید در دهلی

مسجد مروارید (مسجد موتی به زبان اردو) در لال قلعه دهلی قرار دارد. لال قلعه که در سال 1648 تکمیل شد، نشان‌دهنده‌ی ترکیبی از سبک‌های معماری هندی، ایرانی و اروپایی است و یکی از نمادین‌ترین بناهای تاریخی باقی‌مانده در هند است. در سال 1659 مسجد مروارید به عنوان یک مسجد خصوصی به املاک امپراتور اورنگ‌زیب اضافه شد. این بنا، مسجدی نسبتا کوچک است که در میان دیوارهای بلند لال قلعه قرار دارد. این مسجد با سنگ مرمر سفید، گنبد پیازی و گلدسته‌هایی دارای نقش برجسته ساخته شده است که زمانی با مسِ طلاکاری شده پوشانده شده بودند.

مسجد مروارید در دهلی که در ابتدا عنوان مسجد خصوصی بزرگان مغول در کاخ دهلی را داشت، یک اثر برجسته از نقاش روسی قرن نوزدهمی، واسیلی ورشچگین است. ورشچگین یک سرباز نیروی دریایی ارتش روسیه و یک نقاش رئالیستِ با استعداد بود که به خاطر ترسیم‌هایش از صحنه‌های نبرد تاریخی و معاصر تحسین جهانی به دست آورد. او بسیار سفر می‌کرد و از اولین نقاشان روسی بود که به واسطه‌ی آثارش شهرت زیادی خارج از وطنش به دست‌آورد. اگرچه او به خاطر ترسیم‌هایش از جنگ شناخته شده بود اما مهارت ورشچگین در این ترکیبِ کاملا آرام و مسالمت آمیز، که ماهرانه‌ترین اثر وی از سفر به هند شناخته می‌شود، جلوه‌گر است.

ورشچگین در طول سفرش به هند از مسجد مروارید دیدن کرد و مبهوت جلوه‌ی نور و  دیوارهای مرمرین، سفید و بی‌آلایشی که در اطراف قرارداشت شد. وی سنگ‌های مرمر دیوارها و کف را با جزئیات دقیق، زیرِ نورِ پراکنده نمایان کرد. از طرف دیگر لباس مردانی که درحال عبادت در رواق هستند به شدت با حجم بزرگ سفیدی در تضاد است. شکوهِ بسیار و صراحت جزئیات مسجد مروارید در دهلیِ ورشچگین، تاثیر شگرفی در سراسر جهان به جای گذاشت.

-مایا تولا

پی‌نوشت: در این‌جا با واسیلی ورشچگین در سراسر هند سفر کنید.