Rolla

In de lente van 1878, een maand voor de inwijding van de Salon, werd het schilderij Rolla van Henri Gervex afgewezen voor de tentoonstelling door de Beaux-Arts administratie, ondanks zijn bekendheid. Gervex was slechts 26 en had al een medaille ontvangen van de Salon. De autoriteiten vonden zijn werk deze keer niet medaillewaardig, maar beoordelen de scene van Rolla als obsceen en immoreel.

Gervex werd geïnspireerd door een lang gedicht geschreven in 1833 door Alfred de Musset (1810-1857).  De tekst beschrijft het lot van een jonge bourgeois, Jaques Rolla, wiens leven nutteloos en losbandig begon te worden. Hij spreekt af met Marie, een tiener die in de prostitutie een uitweg van ellende vond. Rolla staat hier afgebeeld bij het raam, een gebroken man, kijkende naar het slapende meisje. Hij staat op het punt zelfmoord te plegen met vergif.

De reden dat de scene obsceen werd bevonden was niet wegens Marie's naaktheid, welke niet verschilt van andere naakten van die tijd. Tijdsgenoten vestigden hun aandacht eerder op het stilleven bestaande uit een jurk, een kousenband en een haastig losgemaakt korset bedekt met een hoge hoed. Gervex werd misschien geadviseerd door Edgar Degas om een korset op de vloer te plaatsen, zodat de aanschouwer zou weten dat deze vrouw "geen model is". De manier waarop de kleren liggen is inderdaad een duidelijke indicatie van Marie's gewilligheid en haar status als prostituee. Bovendien is de wandelstok die uitsteekt tussen de kousenbanden een metafoor voor geslachtsgemeenschap.