Michelangelo Merisi da Caravaggio
We vervolgen onze bijzondere maand met de collectie van het Museo Nacional Thyssen-Bornemisza in Madrid met deze prachtige Caravaggio, een echt barok meesterwerk. Geniet ervan!
De opdracht voor dit schilderij werd vrijwel zeker in Rome gegeven door de eerste mecenas van Caravaggio, kardinaal Francesco Maria del Monte. Caravaggio beeldde Sint-Catharina, waarvoor volgens onderzoek de destijds gevierde courtisane Fillide Melandroni model stond, af in een opmerkelijk natuurlijke houding. Ze draagt kostbare kledij en staart de toeschouwer aan, omgeven door voorwerpen die horen bij haar martelaarschap. De dramatische belichting van de voorstelling schept een chiaroscuro-effect dat kenmerkend is voor Caravaggio. Zijn benadering van licht en volume, nadrukkelijk aanwezig in dit kunstwerk, zou een aanmerkelijke invloed hebben op de ontwikkeling van de schilderkunst, zowel in Italië als in de rest van Europa.
Sint-Catharina, rijk gekleed in robes die een prinses niet mis zouden staan en knielend op een kussen, lijkt de toeschouwer rechtstreeks aan te kijken. Het kleurengamma dat hij gebruikte voor haar kleding, waarin blauw- en violettinten met elkaar worden gecombineerd, is typerend voor de Noord-Italiaanse schilderkunst. De heilige kan worden herkend aan haar traditionele attributen: het gebroken wiel met ijzeren punten, het zwaard waarmee zij werd onthoofd en de palmtak van het martelaarschap. Het samenspel van schuine lijnen tussen de martelwerktuigen, de enigszins gebogen houding van haar lichaam, de richting van haar blik en de dramatische belichting van het tafereel, leveren een zeer geslaagde visuele compositie op. De krachtige vormgeving die wordt bereikt met chiaroscuro dragen daaraan zonder enige twijfel bij.
Men heeft opgemerkt dat het licht in dit werk vanuit de rechterkant invalt, wat ongebruikelijk is in Caravaggio's werk. Deze bijzonderheid heeft tot de veronderstelling geleid dat het doek was gemaakt voor een specifieke plek. De kunstenaar zou zijn compositie hieraan hebben aangepast, net als in andere schilderijen.
-Mar Borobia
PS Weet je hoe Caravaggio gestorven is? Daarop bestaat geen gemakkelijk antwoord. Lees dit er hier eens op na.
PS Vergeet de gedrukte DailyArt-muur- en bureaukalenders voor 2021 niet. Je kunt ze kopen in onze webshop. Wij leveren wereldwijd :) Je vindt ze hier: shop.dailyartmagazine.com