Amazone, de face by Edouard Manet - Circa 1882 - 73 x 52 cm Amazone, de face by Edouard Manet - Circa 1882 - 73 x 52 cm

Amazone, de face

olieverf op doek • 73 x 52 cm
  • Edouard Manet - 23 januari 1832 - 30 april 1883 Edouard Manet Circa 1882

Édouard Manet was de eerste kunstenaar -met in zijn kielzog de impressionisten- die de door Gustave Courbet geplaveide weg volgde bij het schilderen van de werkelijkheid. Manet ging zelfs verder door het initiëren van nieuw onderzoek, gebaseerd op de waarneming van het moment. Verder was Manet de eerste die het dagelijks leven in de grote stad vastlegde in zijn schilderijen. Hij deed dit, net als de dichter Baudelaire, vanuit de overtuiging dat 'Een echte kunstenaar in staat moet zijn het epische aspect van het moderne leven te vangen'.

Amazone, de face maakt deel uit van een onvoltooide reeks over de vier jaargetijden die Manet in de laatste twee jaar van zijn leven in opdracht van zijn vriend Antonin Proust, die destijds Minister van de Schone Kunsten was, schilderde. Het thema van de vier jaargetijden, belichaamd door vrouwelijke personages, was nogal gebruikelijk in de geschiedenis van de westerse schilderkunst. Manets eigen schoonzuster, de schilder Berthe Morisot, had zo'n reeks gemaakt waarop jonge vrouwen, gekleed in modieuze jurken, te zien waren. Het was ook gebruikelijk in Japanse prenten, die je toentertijd overal kon vinden, om de seizoenen te symboliseren door afbeeldingen van courtisanes.

De kunstenaar was ernstig ziek toen hij aan deze reeks begon en heeft slechts één schilderij af kunnen maken, Lente. Hiervoor poseerde Jeanne Demarsy, een welbekende toneelspeelster van de Comédie-Française (zoek het maar eens op in ons archief). Manet exposeerde het schilderij in 1882 met groot succes in de Parijse Salon samen met het laatste meesterwerk uit zijn carrière, Een bar in de Folies-Bergère (ook dit werk kun je opzoeken in ons archief). Méry Laurent poseerde voor Herfst, een schilderij dat Manet niet wist te voltooien. Laurent, een goede vriendin van Manet in zijn laatste jaren, was op 17-jarige leeftijd naar Parijs gekomen om haar debuut als actrice te maken. Zij was al gauw beroemd geworden en verkeerde in de artistieke en literaire kringen van de hoofdstad. Ze was zelfs de inspiratiebron voor Marcel Prousts personage Odette Swann in Op zoek naar de verloren tijd.

Amazone, de face, dat waarschijnlijk de zomer moest verbeelden, behoort tot de collectie van het Museo Thyssen-Bornemisza. Het model dat hiervoor poseerde was een minder bekende jonge vrouw, de dochter van Madame Saguez, een boekhandelaar uit de Rue de Moscou. Aangemoedigd door het succes van Lente op de Salon van het jaar daarvoor, spande Manet zich extra in bij het maken van dit werk met de bedoeling het te tonen op de Salon van 1883. Hij maakte drie versies: een grotendeels onvoltooide Amazone en profile, nog een Amazone, de face in groter formaat en dit schilderij. Van deze drie werd alleen het laatstgenoemde geselecteerd voor de postume tentoonstelling van het werk van Manet. Deze expositie vond plaats in januari 1884 in de École des Beaux-Arts, waar het voor het eerst werd getoond naast Lente en Herfst.

-Paloma Alarcó

We tonen het schitterende werk van vandaag met dank aan het Museo Nacional Thyssen-Bornemisza  in Madrid. Als je nog meer wilt weten over de impressionisten (Manet was nauw verwant aan deze groep), kijk dan eens naar onze Grote Impressionisme Cursus.

PS Hier vind je de tien beste portretten van Édouard Manet!