Het schaakspel

Vandaag presenteren we dit ware meesterwerk uit de renaissance , geschilderd door een vrouwelijke kunstenares, met dank aan het Rijksmuseum in Amsterdam. Dit schilderij is van 1 oktober 2021 tot 16 januari 2022 te zien in de tentoonstelling Vergeet me niet. Meer dan 100 renaissanceportretten: Van Dürer tot Sofonisba. Geniet ervan!

In 1555 maakte Sofonisba Anguissola dit portret van drie van haar zusters -waarschijnlijk Lucia, Europa en Minerva- en hun dienstmeid, rondom een schaakbord. Het schilderij getuigt van het belang van zowel warme familiebanden als van afstamming. Het schaakspel benadrukt niet alleen de gezellige sfeer en de harmonische band tussen de zusters, maar ook hun status. Schaken was een intellectuele vrijetijdsbesteding die passend was voor een aristocraat. Net zo passend als het oosters tapijt op de tafel, de kostbare kleding van de zusters en de dienstmeid, die hen met een geamuseerde blik in het oog houdt.

Het is een van de weinige portretten waarvan we de oorspronkelijke locatie kennen, want de kunstenaar en kunsthistoricus Giorgo Vasari zag het doek in 1566 in het familie palazzo in Cremona. Lucia en Minerva waren toen al overleden en Sofonisba werkte als hofdame en schilder in Spanje. Toen zij nog in dat huis woonden moet het groepsportret een voorbeeld zijn geweest van het ideale, rimpelloze bestaan van een aristocratische familie. Nadien zal het ongetwijfeld een dierbare herinnering zijn geweest aan de niet langer aanwezige leden van de familie, of ze nu ver van huis woonden of al waren overleden.

Voor de geïnformeerde beschouwer die de zelfverzekerde signatuur met de voor- en achternaam van de maker op de rand van het schaakbord las, was het ook onmiddellijk duidelijk dat het hier ging om een familie met een roemrucht verleden.

PS Sofonisba was een echte badass! Lees hier meer over haar levensverhaal :).

PPS Kijk eens naar onze kunstreproducties (met onder meer werk van beroemde renaissancemeesters!) op DailyArt Prints :)