Portret van Baudelaire by Félix Vallotton - 1901 - 79 × 68 cm Portret van Baudelaire by Félix Vallotton - 1901 - 79 × 68 cm

Portret van Baudelaire

olie op karton • 79 × 68 cm
  • Félix Vallotton - 28 december 1865 - 29 december 1925 Félix Vallotton 1901

Sgt.Peppers Lonely Hearts Club Band was een iconisch album van de Beatles uit een tijd waarin psychedelische middelen maintream werden. Iedereen wou Lucy in the Sky with Diamonds zijn en drugs werden meer dan ooit een dominant deel van de artisitieke cultuur. Maar uiteraard hadden drugs al veel langer een impact op het culturele leven. 

Salvador Dali zei ooit "Ik doe niet aan drugs, ik ben drugs". Dit was geen "zeg nee tegen drugs"  spot, maar veeleer een extatische uitlating. Hiermee claimde hij dat zijn werk een alternatieve gemoedstoestand kon teweegbrengen gelijk aan die uitgelokt door drugs. Baudelaire, de decadente schrijver die vandaag wordt geportreteerd, poneerde in zijn boek Les Paradis Artificiels dat drugs helpen om een ideale wereld te creëren. 

Andere artiesten en denkers waren zich bewust van de mogelijkheden van drugs. Nietzsche gebruikte opium als middel tegen migraine en misselijkheid en onderzoekers debateren nu nog over de gevolgen hiervan op zijn werk. Jean-Paul Sartre injecteerde zich met mescaline om zijn bewustzijn beter te begrijpen - waarna hij wekenlang aanvallen van paranoia kreeg en dacht dat hij werd achtervolgd door reuze kreeften. Bij de franse Bohème was absint razend populair: Degas, Gauguin, van Gogh, Lautrec, Baudelaire en vele anderen dronken het om geïnspireerd te raken.

Plato zelf woonde de Mysteriën van Eleusis bij - een mytisch evenement in het oude Griekenland - waar de deelnemers een psychotrope stof dronken genaamd Kykeon. Plato schreef over dit experiment: "als ingewijde toegelaten te worden tot het zien van perfecte, simpele, kalme en gelukkige verschijningen, die we zagen in zuiver licht; en wijzelf puur en vrij van ons lichaam waarin we gevangen zitten". Dat zou de oorsprong kunnen zijn van de geest/lichaam dualiteit, een structureel argument dat gebruikt werd in het Christianisme en doorloopt tot in Descartes bekende citaat "ik denk, dus ik ben". Het veelvuldige gebruik van hallucinogene drugs en narcotica is zo groot dat we ons moeten afvragen of drugs misschien een hoeksteen zijn van de westerse filosofie.

Norman Ohler's boek Der Totale Rausch bespreekt het omgaan met drugs in Nazi-Duitsland, waar het gebruik van methamphetamines weidverspreid was. Huisvrouwen en arbeiders gebruikten het methamphetamine Pervitin om de dag door te komen - je kon het zonder voorschrift kopen. Tussen 1925 en 1930 werd 40% van alle morfine ter de wereld in Duitsland geproduceerd.

Maar wat te zeggen over de drugs die vandaag worden gebruikt? Natuurlijk is niet iedereen verslaafd aan cocaïne, maar wat met antidepressiva, alcohol en cafeïne? Is het niet vreemd dat die sociaal aanvaard zijn in tegenstelling tot andere lichtbedwelmende middelen?

Misschien is mijn nieuwsgierigheid een beetje misvormd, eraan toegeven zou gevaarlijk kunnen worden, maar: wat als we atleten prestatie verhogende middelen laten gebruiken en ze dan tegen elkaar laten strijden, zodat we kunnen zien hoe ver een menselijk lichaam (artificieel) reikt? Natuurlijk zou dat rampzalig zijn, maar het zet je wel aan het denken....

Artur Deus Dioniso